Veilige en onveilige hechting in relaties

Veilige en onveilige hechting in relaties

Auteur Mieke

Hechtingspatronen ontstaan in de heel vroege kinderjaren en blijven in de diepere onderstroom in ons leven bestaan. We zijn ofwel veilig of onveilig gehecht, maar is dit zo zwart/ wit? Door mijn enorme interesse als therapeut ben ik toch dieper gaan zoeken via Dr Martin Appelo’s cursus en de literatuur die hij hierover geschreven heeft. Veilige en onveilige hechting kan niet zo zwart/wit en als goed/niet goed gesteld worden. De inzichten van Appelo hebben me wel tot een veel dieper inzicht gebracht en dit was eerlijk gezegd ook best verbazingwekkend en toch niet helemaal shocking bij nader inzien. Er is ook heel wat over te schrijven en inzichten over te delen, maar het is ook handig om te verwijzen naar literatuur die voor iedereen te begrijpen is. Inzicht geeft uitzicht en vooruitzicht.

Mensen kunnen een veilige hechtingsstijl ontwikkelen of een van de drie soorten onveilige hechtingsstijlen (vermijdend, angstig  en gedesorganiseerd)

Als volwassenen met een veilige gehechtheid terugkijken op hun jeugd, hebben ze meestal het gevoel dat er altijd een betrouwbaar iemand voor hen beschikbaar was. Ze kunnen in het juiste perspectief reflecteren op gebeurtenissen in hun leven. Als volwassenen genieten mensen met een veilige hechtingsstijl van hechte intieme relaties en zijn ze niet bang om risico’s te nemen in de liefde.

Mensen die onveilige hechtingspatronen ontwikkelen, zijn niet opgegroeid in een consistente, ondersteunende, validerende omgeving. Met deze hechtingsstijl hebben volwassenen vaak moeite om betekenisvolle relaties met anderen te hebben.

Iemand met een onveilige hechtingsstijl kan echter leren zijn gedrag en patronen te veranderen. Werken met een therapeut kan hen helpen de vaardigheden te ontwikkelen die ze nodig hebben om hun relaties te verbeteren en de veiligheid op te bouwen die ze als kind niet hadden.

Tekenen van gedesorganiseerde gehechtheid zijn onder meer:

• Depressie en angst

Frequente uitbarstingen en grillig gedrag (wat voortkomt uit het onvermogen om de wereld om hen heen duidelijk te zien en te begrijpen of om het gedrag van anderen of relaties goed te verwerken)

• Slecht zelfbeeld en zelfhaat

Het in stand houden van trauma in relaties, vooral gerelateerd aan het ouderschap (bijvoorbeeld worstelen om gezonde gehechtheid aan hun eigen kinderen te vormen, wat een cyclus van disfunctionele gehechtheid bestendigt)

Mensen met een onveilige hechtingsstijl hebben over het algemeen moeite om emotionele banden met anderen aan te gaan. Ze kunnen agressief of onvoorspelbaar zijn tegenover hun dierbaren – een gedrag dat is geworteld in het gebrek aan consistente liefde en genegenheid die ze in hun jeugd hebben ervaren.

Hoe gedraag je je in romantische relaties?

Koppels komen bijvoorbeeld soms in repetitieve patronen van interacties terecht. Ze kunnen nadenken en niet weten hoe de dingen ‘zo uit de hand lopen’. Hoewel ze zich er misschien niet van bewust zijn, kunnen hun jeugdherinneringen en ervaringen van onzekerheid gevoelens en interacties in hun volwassen relaties beïnvloeden.

Hoewel het paar ruzie maakt over een ‘oppervlakteprobleem’, kunnen onveilige hechtingstriggers aan de interactie ten grondslag liggen. Het niveau van emotionele opwinding en reactiviteit kan buiten proportie lijken met de situatie. Als het ernstig is, moet de therapeut van het paar (vooral als ze hechtingsgericht zijn) mogelijk verandering in de veilige omgeving van de werkplek van de therapeut faciliteren.

Verdiende zekerheid kan tijd kosten. Trouwen en ouder worden zijn cruciale elementen om iemands hechtingsstijl te veranderen. Een goede huwelijksrelatie kan een belangrijke rol spelen bij het ondersteunen van jouw gevoel van veiligheid.

Een gezonde relatie is er een waarin partners voor elkaar zorgen, elkaar steunen, respectvol zijn en liefdevol voor elkaar zijn. Voor mensen met onveilige hechtingspatronen kunnen deze kenmerken hen helpen om zich niet meer negatief over zichzelf te voelen.

Dankzij neuroplasticiteit zullen de hersenen beginnen te veranderen als een persoon zijn gedragspatronen en overtuigingen verandert. Iemand die onveilig gehecht is, kan de veiligheid opbouwen die hij nodig heeft door nieuwe, ondersteunende, liefdevolle ervaringen in zijn leven te integreren.

Na verloop van tijd zullen ze erop kunnen vertrouwen dat een betrouwbare en consistente persoon (zoals een partner) er voor hen zal zijn in tijden van nood (het tegenovergestelde van wat ze als kind hadden).

Het kan moeilijk zijn om verdiende veiligheid te creëren na een leven vol onveilige gehechtheidspatronen. Hoewel het ook het nemen van risico’s en kwetsbaarheid vereist, kan het je ook het soort liefde en veiligheid brengen dat je altijd al hebt gewild. Een verdiende, veilige hechtingsstijl kan je leven en je relaties ten goede veranderen.

Appelo legt in zijn boek ‘(H) echt niet. Verbeter je relaties als hechten echt niet lukt’ ook een verband met narcisme en laat een veel genuanceerder beeld zien in relatie tot wie de ander is in een relatie. Een must read voor iedereen die zich ondertussen al wat vragen stelt, wil je tot diepere inzichten komen. Kortom: Appelo benadert in alle boeken menselijk gedrag vanuit een heel breed spectrum, dus ook vanuit het biologische materiaal die we allen meedragen. Het hechtingslandschap is enorm gelaagd, en bij de doorsnee mens die we ontmoeten, hebben we er geen idee van wat daar in de onderstroom speelt. Niet is wat het altijd lijkt.  Zeker niet als we het hebben over relaties. Inzicht geeft uitzicht en vooruitzicht, maar niet iedereen kiest die weg. Ik hoop dat dit summiere blog een aanzet is tot verandering, zodat relaties kunnen opgetild worden naar een emotioneel volwassen uitgerijpte liefdevolle hartsverbinding. Laat ons beginnen met onszelf.

©Puur Medium